İşgalci Rusya’nın 24 Şubat 2022 tarihinde Ukrayna’nın ana karasına yönelik başlattığı topyekun işgal girişimi ve saldırılarının ardından bir yıl geride kaldı. Ancak savaş bundan tam 9 yıl önce 2014’te Kırım Tatarlarının ana vatanı Kırım’ın işgaliyle zaten başlamıştı. Yüzyıllardır Rus emperyalizmine karşı direnen Ukrayna halkı, işgal saldırılarıyla uğradığı her türlü katliam, tahribat karşısında topraklarını savunma azminden bir adım geri atmadı. Cumhurbaşkanı Zelenskıy liderliğinde Ukrayna halkının topyekun işgal girişimi ve saldırıları karşısında sembolleşen direnişi ise dünyaya örnek oldu. Ukrayna halkı, ordusuyla bütünleşerek bağımsızlık yolunda kararlılığını ortaya koydu ve dünya çapında takdir topladı. Rus saldırıları altındaki Ukrayna, geniş çaplı işgal girişimine karşı güçlü direnişe devam ediyor. Geniş çaplı saldırının başladığı ilk aylarda, Rusya’nın işgal altına aldığı toprakların yüzde 40’ı Ukrayna ordusu tarafından geri alındı. İşgal girişimi sırasında karada başarısız olan Rus işgal güçleri, Ukrayna’ya karşı düzenlediği füze saldırılarının sayısını artırarak ülkenin kritik öneme sahip olan altyapı tesislerini hedef aldı. Savaşın İnsani ve Sosyal Kriz Boyutu Rusya’nın Ekim ayında başlayarak Ukrayna’nın enerji altyapı tesislerine yönelik düzenlediği çoklu füze saldırılarında, ülkenin enerji altyapısının yaklaşık yüzde 60’ı yok edildi veya zarar gördü. Başta başkent Kıyiv olmak üzere ülkenin tüm bölgelerinde elektrik kesintileri yaşandı. 112 Enerji Altyapı Tesisine 255 Füze Saldırısı Ukrayna Başsavcısı Andriy Kostin, 22 Şubat’ta yaptığı açıklamada 10 Ekim’den bu yana Rusya’nın, Ukrayna’daki 112 enerji altyapı tesisine toplamda 255 füze saldırısı gerçekleştirdiğini bildirdi. Kostin, “Bu sayı hedefe ulaşan füze sayısı. Yani Ukrayna ordusu tarafından imha edilen füzeler hariç.” ifadelerine dikkat çekti. Binlerce Ukraynalı Hayatını Kaybetti Ukrayna'da sivil alt yapıyı ve sivil yerleşim yerlerini hedef alan Rusya, Birleşmiş Milletlerin (BM) Şubat 2023 itibarıyla yaptığı açıklamaya göre 24 Şubat 2022’den bu yana 8 binden fazla sivilin hayatını kaybetmesine ve 13 bin 287 sivilin yaralanmasına sebep oldu. Ancak Rusya’nın işgali altında bulunan ve çatışmaların devam ettiği bölgelerde sayım yapılamadığı için gerçek rakamların belirlenenden kat kat fazla olduğu tahmin ediliyor. Rus işgal ordusu, geniş çaplı saldırılar başlattıktan sonra yaklaşık 8 milyon Ukrayna vatandaşı, yabancı ülkelere sığınmak zorunda kaldı ayrıca yaklaşık 5 milyon kişi ülke içinde yer değiştirdi. Rusya, Ukraynalı Çocukları Kaçırıyor! Ukrayna Başsavcılığının açıkladığı verilere göre son bir yılda Rus saldırıları sonucu Ukrayna’da 460’tan fazla çocuk hayatını kaybetti ve 920’den fazla çocuk yaralandı. Ayrıca başsavcılığın verilerine göre Rus işgal güçleri, kontrol altında tuttuğu bölgelerdeki 16 binden fazla çocuğu “tahliye” adı altında yasa dışı yollarla Rusya’ya kaçırdı. Öte yandan Rusya’nın, Ukrayna’dan kaçırdığı çocukları eğitmek ve evlat edindirmek için “gözaltı sistemi ağı” kurduğu belirtiliyor. İnsan hakları savunucuları, Rusya’nın Ukraynalı çocukları kaçırarak savaş suçu işlediğini vurguluyor. Rusya’nın İşgal Girişiminin Ukrayna’ya Ekonomik Maliyeti Ukrayna Başbakanı Denıs Şmıgal, 2023’ün ilk ayında yaptığı açıklamada, savaş sonucunda Ukrayna'ya verilen zararın 700 milyar doları aştığını ifade etti. Yüzlerce Okul ve Üniversite Rus Saldırılarında Zarar Gördü İşgalci devlet Rusya, Ukrayna’da sadece askeri hedefleri vurduğunu iddia ediyor ancak Rusya’nın söz konusu iddiasını çürüten birçok kanıt var. 24 Şubat 2022’den bu yana Ukrayna’da, Rus saldırılarıyla 3 bin 139 eğitim kurumu zarar gördü, bunlardan 441’i tamamen yok edildi. 140 Binden Fazla Konut Yok Edildi Sivil yerleşim yerlerini bombalayan Rusya, yüz binlerce Ukraynalıyı evsiz bıraktı. Son bir yıl içinde Rus saldırılarında yaklaşık 144 bin konut tahrip oldu. Tahrip edilen konutlar arasında 126 bini aşkın müstakil ev, yaklaşık 17 bin apartman ve 330’dan fazla yurt binası olduğu belirtiliyor. Donetsk, Kıyiv, Lugansk, Çernigiv ve Harkiv bölgeleri, konut yıkımından en çok etkilenen beş bölge arasında yer alıyor. Ukrayna’nın Ekolojik Dengesine Verilen Zarar Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Reznikov, 2023’ün Ocak ayı başında yaptığı açıklamada, Rusya’nın işgal saldırılarıyla, Ukrayna çevresine verdiği zararın 35,3 milyar doları aştığını duyurarak, milyonlarca hektarlık doğa koruma alanının tehdit altında bulunduğunu vurguladı. Rus saldırıları sonucu sadece savaşın ilk 6 ayında Ukrayna'da, yaklaşık 3 milyon hektar orman zarar gördü. Rusya, Zaporijjya Nükleer Santrali’ni Vurdu Öte yandan Rus işgal güçleri, Mart 2022’de Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olarak kaydedilen Zaporijjya Nükleer Santralini işgal etti. Nükleer santrali kontrolü altına alan Rus işgalciler, burayı askeri üs olarak kullanıyor. Nükleer istasyona, ağır askeri teçhizat ve asker yerleştiren işgalciler, bölge güvenliğini tehlikeye atıyor. Rusya'nın, Ukrayna'daki Nükleer Santrallere yönelik saldırıları dünyayı, yeni bir Çornobıl (Çernobil) felaketi tehlikesiyle karşı karşıya getiriyor. Mart 2022'de Ukrayna askerleriyle çatışmaya giren Rus işgal güçleri, Zaporijjya Nükleer Santralinin eğitim binasını bombalamıştı. Rusya’nın, Zaporijjya Nükleer Santrali’ne yönelik saldırısından sonra Türkiye’den “Yeni bir Çornobıl (Çernobil) görmek istemiyoruz” yanıtı gecikmedi. Rusya, Ukrayna’da 37 Medya Çalışanını Öldürdü! Ukrayna’da işgalci Rus saldırıları sonucu savaş suçu kanıtlarını araştıran gazeteciler, Rusya tarafından katledildi. Ukrayna Gazeteciler Birliğinden yapılan açıklamaya göre son bir yıl içinde Rus saldırılarında kameraman ve gazeteciler dahil olmak üzere 43 medya görevlisi hayatını kaybetti. Bunlardan 8 gazeteci, mesleki görevlerini yerine getirirken, 13’ü sivil yerleşim yerlerine düzenlenen saldırılarda, 22’si de Ukrayna ordusunda görev yaparken Rus işgal güçleri tarafından öldürüldü. Türkiye Üzerinden Tahıl Koridoru Sevkiyatı Başladı Savaş sonucu Rus ablukası altında kalan tonlarca Ukrayna tahılının, liman kentlerinde sıkışarak ihracatı yapılmadı. Ukrayna ve Rusya, Türkiye’nin arabuluculuğunda, Birleşmiş Milletler (BM) çatısı altında 22 Temmuz 2022 tarihinde Tahıl Sevkiyatı Anlaşması imzaladı. Anlaşmanın ardından 23 Temmuz’da Rusya, Ukrayna tahılını taşıması için sevkiyatın yapılacağı liman kenti Odesa’yı bombaladı. Rus saldırganlığına rağmen anlaşma kapsamında Ukrayna’dan Türkiye üzerinden ilgili ülkelere toplamda 21 milyon tondan fazla tarım ürünü sevk edildi. Küresel gıda krizini önleyen anlaşmayla birlikte İstanbul’da kurulan her ülkeden 5’er temsilci barındıran Müşterek Koordinasyon Merkezinde, Ukrayna tahılının emniyetli sevkiyat için denetim yapılıyor. Rusya En Çok Yaptırım Uygulanan Ülke Oldu Pek çok dünya ülkesi, Rusya’ya yönelik yaptırımlarını artırırken Ukrayna’ya desteğini sürdürüyor. Savaşın 48. saatinde Ukrayna’nın başkenti Kıyiv’i düşürme planları yapan Rusya, Ukrayna’nın yoğun direnişini kırmaya çalışırken, dünya ülkelerinin yaptırımlarıyla karşı karşıya kaldı. Rusya’ya enerji bağımlılığının azaltılacağını dile getiren Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, en büyük gelir kaynağı olan doğal gaz ve petrol ihracatını sonlandırma kararı aldığını duyurdu. Topyekun saldırılar başladıktan sonra Batılı ülkelerin Rusya’ya uyguladığı yaptırımlar sonucu Rusya, en çok yaptırım gören ülke haline geldi. İşgal Altındaki Kırım’da Baskılar Arttı Rus işgali altındaki Kırım’da, savaşın etkileri de boy gösterdi. Yarımadanın işgalci yönetimi, farklı bahanelerle Kırım’daki baskısını artırdı. Ukrayna Cumhurbaşkanının Kırım Özerk Cumhuriyeti Temsilciliğinin verilerine göre Rusya, 116’sı Kırım Tatarı olmak üzere 181 Ukrayna vatandaşı siyasi tutsağı yasa dışı olarak alıkoyuyor. Rus diktatörü Putin Eylül 2022’de sözde kısmi seferberlik ilan ettikten sonra Rus ordusuna alınıp Ukrayna’ya karşı savaşmak üzere cepheye gönderilmek istemeyen binlerce Kırım Tatarı, çareyi yarımadayı terk etmekte buldu. İşgal altına alınan Herson ve Zaporijjya bölgelerinde yaşayan Kırım Tatarları da Rus işgal güçlerinin hedefi haline geldi. Kremlin’den Referandum Tiyatrosu Rus yönetimi, Eylül 2022’de Ukrayna’da işgal ettiği bölgelerde yasa dışı sözde referandum düzenledi. Meşruiyeti bulunmayan sözde referandum, birçok usulsüzlüğe sahne oldu. Herson, Zaporijjya, Donetsk ve Lugansk bölgelerindeki yasa dışı referandumdan "Rusya’ya bağlanma" kararı çıktı. Böylece, Rus işgalindeki Kırım'da 2014'te uygulanan senaryonun bir benzeri hayata geçirilmiş oldu. Moskova’da 30 Eylül 2022’de düzenlenen törende, Ukrayna’nın işgal edilen Donetsk, Lugansk, Zaporijjya ve Herson bölgelerinin “Rusya’ya bağlanma anlaşmaları” imzalandı. Ukrayna Tüm Topraklarını Rus İşgalinden Kurtarmaya Kararlı Rusya’nın topyekun saldırılarına rağmen Ukrayna yönetimi devletin toprak bütünlüğünü geri kazanmaya kararlı. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy, Ukrayna’nın amacının uluslararası olarak tanınmış sınırlar içinde devletin toprak bütünlüğünün tekrar sağlamak olduğunu birçok kez dile getirmişti. Dünya Ekonomik Forumu (WEF) çerçevesinde 18 Ocak’ta düzenlenen “Ukrayna Kahvaltısı” etkinliğinde Cumhurbaşkanı Zelenskıy, Ukrayna’nın amacının Kırım dahil Rus işgali altında bulunan tüm topraklarını geri almak olduğunu olduğunu vurgulayarak bunun için ağır silahlara ihtiyaç duyulduğunu belirtti. Zelenskiy: Kırım bizim toprağımız Zelenskıy konuşmasında, "Bu niyet değil. Bu bizim toprağımız. Amacımız tüm topraklarımızı işgalden kurtarmaktır. Kırım bizim toprağımız. Bu bizim denizimiz ve bizim dağlarımız. Bize ağır silahlar verin, biz de bize ait olanı geri alalım.” ifadelerini kullanmıştı. Ukrayna Ordusu İşgalci Devlete Karşı Zafere Daha Yakın! Tam bir yıldır işgale direnen Ukrayna ordusu, Rus işgalindeki topraklarını karış karış geri alıyor. Rusya'nın yoğun saldırılarının hedefi olan ve işgal edilen Herson bölgesinin önemli bir kısmı, 2022'nin son aylarında işgalden kurtarıldı. Savaşın bir yılı geride kalırken 2-3 gün içinde Ukrayna'yı ele geçirme planları suya düşen, dünyanın sayılı orduları arasında olduğu sanılan Rus ordusunun başarısızlığı ve güçsüzlüğü gözler önüne serildi. Ukrayna'ya ait olan Kırım ve Donbas, aradan geçen 9 yılın ardından işgalden kurtulmaya artık hiç olmadığı kadar yakın… Ukrayna halkının zafere olan inancı ise tam. Kaynak: QHA