İran, Beşar Esed rejimine petrolü piyasa fiyatının yarı fiyatına, varili 30 dolardan, esnek ödeme vadesiyle ve büyük kısmını krediyle veriyordu, şimdi yumuşak pozisyon serte döndü. İki ülke arasında iyi giden ilişkilerin anlaşmazlıklarla sarsıldığı belirtiliyor. Ekonomik yönüyle bakıldığında İran üzerindeki ekonomik baskılar, küresel enerji krizi, Ukrayna savaşı ve İran'ın nükleer dosyasında çözüm beklentisinin azalması gibi nedenlerle dünyayı etkisi altına alan tüm bu nedenler, anlaşmanın sağlanamayacağı korkusu gündeme geldi. Enerji arzının sürdürülebilirliği, zaten yaptırımlardan muzdarip olan İran'a daha etkili bir şekilde yansıdı. Aylardır devam eden protestolarla birlikte Tahran'daki karar vericilerin üzerindeki bakı ise daha da arttı. Washington Post'ta yer alan haberde, İran'ın, Suriye'ye ayda 2 milyon varil petrol sağladığı ki bu oran Şam'ın tüm ihtiyacını karşılamasa da özellikle kış mevsiminde öneme sahip olduğunu yazıyor. Gazete konuyla ilgili haberine şöyle devam ediyor: Bu zor dönem iki tarihsel müttefik ülke arasındaki ilişkilerinde sürtüşmenin olduğunu gösteriyor. Hatırlayalım ki Suriye, Beşar Esad'dan önce İran'ın yanındaydı ve Saddam Hüseyin ile Humeyni arasında sekiz yıl süren daha çetin bir savaşta Suriye, Irak'a karşı İran'ı askeri ve medya olarak destekledi. İran rejiminde başkalarının görmediğini kendisinin gördüğüne inanan Hafız Esed'ın stratejisi budur. Ancak Beşar Esed, iki gün önce Şam'a yaptığı ziyarette İran Dışişleri Bakanı Amir Hassan Abdullahian'dan kendisini memnun etmeyen şeyleri duydu. TAHRAN ŞAM'A NE DEDİ? Tahran, önceden ödeme ve varil başına yaklaşık 70 ABD doları tutarında çifte ödeme yapılmadıkça Şam'a aylık petrol sevkiyatı yapmaktan kaçınacaktır. Bunun ardındaki en önemli sebep ise Ankara ve Şam yakınlaşması. Bu yakınlaşmaya en fazla karşı çıkan güçlerden biri de İran. Beşar Esed durumu avantaja dönüştürüp daha fazla zarar görmemek için elinden geleni yapıyor. Bu nedenle Ankara ile Moskova'nın arabuluculuğunda bir çözüm arayışı peşinde. Bu anlamda Şam ülkenin kuzeyindeki ortak düşmanlar için harekete geçmeyi kabul ediyor. ABD destekli Kürt güçleri. Suriye-Türkiye yakınlaşması, jeopolitik ve ekonomik değişimlerin, iç savaşın başından beri gergin olan ilişkileri yeniden gözden geçirmeye zorladığının bir göstergesi olabilir. Ayrıca, Moskova bu alanda etkisi olumlu sonuç verse de Ruslar ve İranlıların Suriye pastasını paylaşırken dost olmadıkları da unutulmamalı. Bugün Rusya-İran ilişkisi Ukrayna savaşı nedeniyle farklı bir karaktere bürünüyor.Tahran, Moskova'ya insansız hava aracı sağlarken, Moskova Sukhoi uçakları için alıcı arıyor ve Tahran kötü koşullarına rağmen almaya hazır. Tahran tehdidini yerine getirir ve Şam'a ucuz petrol satmayı bırakırsa Esad'ın seçenekleri nelerdir? Suriye bölgede başka kaynak aranıyor. Bölgede ekonomik baskılara direnen ve sağlam bir zeminde duruyor gibi görünen Körfez ülkeleri ve belki de Beşar Esed ile ilişkilerini geliştirmek için inisiyatifi eline alan Birleşik Arap Emirlikleri Şam için iyi bir tercih olabilir. Bu seçenek ise Tahran için Yemen üzerinden düşünüldüğünde çok daha farklı bir sürecin başlangıcı da olabilir. Ortadoğu Haber