İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, yeni hükümetin aşırı sağcı politikaları konusunda keskin bir bölünmenin ülkeye hakim olduğu bir dönemde, İsrailli yetkilileri ve İsrail parlamentosu Knesset üyelerini itidalli olmaya çağırdı.

Herzog, yetkilileri itidalli davranmaya ve kendilerine hakim olmaya çağırarak “İnsanları sakinleştirmeli ve alevleri söndürmeliyiz” dedi. İsrail Cumhurbaşkanı, Adalet Bakanı Yariv Levin'in ortaya koyduğu aralarında İsrail yargı sisteminin yeniden şekillendirilmesinin ve İsrail'de muhalifler tarafından büyük gösterilere yol açan Yüksek Mahkeme'nin zayıflatılmasının da yer aldığı yargı reformlarına dair anlaşmazlığa ilişkin değerlendirmesinde, “İstiklal Beyannamesi değerlerinin devletimizin pusulasıdır ve bunlardan taviz verilmesine izin vermeyeceğim. İsrail, hassas ve her an patlamaya hazır bir dönemden geçiyor. Sağdan soldan yükselen sesleri duyuyorum. Tüm sıkıntıların ve endişelerin farkındayım. Bu konuyla durmaksızın ilgileniyorum. Başka ülkemiz yok” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Herzog, reformlarla ilgili olarak Bakan Levin ve diğer yetkililerle görüşmüşü yargı sistemine ilişkin reformları hafifletmelerini istemişti. Herzog, ortak bir görüşme yapmayı da teklif etti.

Herzog, geçtiğimiz Cumartesi günü muhalefet kanadının öncülüğünde hükümete karşı başlatılan protesto gösterilerinin ardından İsrail'de son birkaç gündür kışkırtma, sindirme ve tehdit dilinin kamu söylemine hakim olduğu bir dönemde itidal çağrısında bulundu.

Öte yandan muhalefet önümüzdeki cumartesi günü daha büyük gösteriler düzenlenmesi, sivil itaatsizlik ve isyan çağrısında bulundu. Ancak iktidar koalisyonundan bazı isimler, muhalefeti  ‘hainlik yapmakla ve isyan çıkarmakla’ suçlarken bazıları da muhalefet liderlerinin tutuklanması talebinde bulundular. Ancak bu talep büyük tartışmalara yol açarken Başbakan Binyamin Netanyahu şiddetle karşı çıktı.

Başbakan Netanyahu, aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir liderliğindeki Yahudi Gücü Partisi’nden Milletvekili Zvika Fogel'in muhalefet liderleri eski Başbakan Yair Lapid ve eski Savunma Bakanı Benny Gantz'ın tutuklanmasını talep ettiği açıklamalarının ardından İsrail cumhurbaşkanı ile görüştüğünü söyledi. Fogel, söz konusu açıklamasında “Demokratik bir ülkede muhalefet liderlerini tutuklamıyorlar, ama muhalefet liderleri de hükümet bakanlarını Naziler olarak tanımlamıyor ve vatandaşlardan sivil itaatsizliğe gitmelerini istemiyorlar" diye ekledi.

Knesset'in İç Güvenlik Komitesi'ne başkanlık edecek olan Fogel, Lapid, Gantz ve diğerlerinin ‘vatan hainliği’ suçlamasıyla tutuklanması çağrısında bulunmuştu.

Aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir de Fogel’in açıklamalarına tepki gösterdi. İsrail devlet televizyonu KAN tarafından aktarılan haber göre Ben-Gvir, partisini üyelerine hitaben “Bize karşı yapılan provokasyon ve isyan çağrısı konusunda verdiğiniz tepki çok iyi anlıyorum, ancak Lapid ve Gantz'ın tutuklanmasını istemek de nedir? Onların provokatör olduklarını söylüyorlar, ama biz tutuklanmalarını istemiyoruz. Polis siyasi muhalifleri tutuklamayacak ve buna niyetimiz de yok” ifadelerini kullandı. Ben-Gvir ayrıca Likud Partisi’nin Yahudi Gücü Partisi’nin üyelerini ve açıklamalarını eleştirmesine de değinerek zararlı açıklamalara son verilmesini istedi.

Muhalefetin orduya, polise ve İsrail'e zarar verecek ve bir iç savaşa yol açabilecek aşırı sağcı bir politika izlemekle suçladığı Ben-Gvir'in kendisi de İsrail'deki krizin başlıca nedenlerinden biri. İsrail basınında yer alan haberlerde, İsrail polisinin Ben-Gvir'in cumartesi günü hükümete karşı gösteri düzenlemek isteyen göstericilere karşı güvenlik tedbirlerinin sıkılaştırılması talebini reddettiği bildirildi.

Ben-Gvir, geçtiğimiz salı günü Ulusal Güvenlik Bakanlığı'nda görüştüğü İsrail Polisi Genel Komiseri Kobi Şabtai ve diğer üst düzey yetkililerden göstericilere karşı aralarında toplu tutuklamaların da olduğu daha katı tedbirlerin alınmasını istemişti.

Ben-Gvir ise görüşme sonrasında yaptığı açıklamada, polisin yolları kapatan protestocuları tutuklamasını ve isyancı göstericilere karşı tazyikli su kullanmasını istediğini söyledi. Ben-Gvir, polisi, hükümete ve hükümetin İsrail'deki yargı sisteminde kapsamlı değişiklikler öngören planlarına karşı gösteriler düzenleyen göstericilere yönelik orantısız bir şekilde hoşgörülü olmakla suçladı.

İsrail Kanal 12 televizyonunun haberine göre polis, Ben-Gvir'in, protestolar sırasında hükümetinin çalışmaları ile Nazilerin 1933 yılında Almanya'da iktidara gelmesinin ardından uyguladığı köklü değişiklikleri ve hükümetin geniş kapsamlı yargı reformunu bir biriyle ilişkilendiren pankartların kullanılmasına karşı daha katı tedbirler alınması talebini kabul etse de geçici olarak yolları kapatan protestoculara karşı daha sert bir tavır alma talebini reddetti. Ben-Gvir yayınladığı yeni bir talimat doğrultusunda tüm Filistin bayraklarına el konulması ve bunların ülkenin herhangi bir yerinde dalgalandırılmasını da yasakladı.

Ancak polisin Ben-Gvir’e, göstericilere karşı kendilerine hakim olma politikası sürdürmeyi planladıklarını ve herhangi bir provokasyon olmadıkça bayraklara el koymanın yasal dayanağı olmadığını söylediği bildirildi.

Göstericiler geçtiğimiz cumartesi günü yaklaşık 10 bin kişinin katıldığı bir gösteride birkaç Filistin bayrağını dalgalandırmıştı. Muhalefet liderleri, önümüzdeki cumartesi günü daha büyük bir gösteri düzenlemeyi planlıyorlar.

Gösterilerin organizatörleri daha büyük bir güç gösterisi yapmayı planladıklarını açıkladı. 2019 ve 2020 yıllarında Netanyahu'ya karşı haftalık protestolar düzenleyen Siyah Bayrak Hareketi, halkı ya gösterilere eşi benzeri görülmemiş sayıda katılım göstermeye ya da onlarca yıl bunun bedelini ödemeye’ çağırdı.

Kaynak: Şarku'l Avsat