Suriye’nin başkenti Şam'ın batısındaki evin kapısının önünde, sabah saatlerinde M.N, bir demlik çay hazırlamak için küçük tahta ve karton parçalarını yakmaya çalışıyordu. Ancak elindeki karton ve kağıtlar, ateşi iyi bir şekilde yakabilmesine yardımcı olmadı.

Ailesi iki ayı aşkın süredir ev tipi tüp sıkıntısı çeken adam, ateş tam sönmek üzereyken oğluna ve iki kızına yüksek sesle acele etmelerini ve bir miktar karton, kâğıt ve naylon poşet getirmelerini söyledi. Ama nafile... Çünkü ‘kâğıt toplayıcısı’ sabahın erken saatlerinde çöp konteynerlerindeki tüm kartonları ve plastikleri toplamıştı.

Adamın yüzündeki karamsarlık yalnızca kısa bir süre devam etti. Komşusu tarafından balkondan kendisine fırlatılan bir miktar kartonla yüzündeki karamsarlık kayboldu ve ardından ateşi iyice harlamayı başardı. Çaydanlığı üç taşın üzerine yerleştirdi ve ateşi çevreledi. Kendinin, oğlunun ve kızlarının yüzünü bir gülümseme kapladı.

Çay demlendikten sonra M.N.'nin oğlu ve kızları, kahvaltı yapmak için eve girmek istemediler. Sokakta ateş başında ısınarak çayın yanında zahterli sandviç yemeyi tercih ettiler. Çünkü evin içi çok soğuktu.

Kışın başlangıcından bu yana Şam sakinlerinin çoğunluğu geçtiğimiz aralık ayının başından beri rejim tarafından kontrol edilen bölgeleri kasıp kavuran şiddetli bir yakıt krizi nedeniyle soğuktan, ısınma, gaz ve elektrik imkanlarının olmamasından şikâyet ediyor. Ne yazık ki hükümet henüz bu imkanları vatandaşlarına sağlayamıyor.

Mevcut kriz, yollarda ve bazı devlet kurumlarında neredeyse tamamen felce, ulaşım ücretlerinde önemli artışlara ve uzun süreli elektrik kesintilerine neden olurken durgunluk piyasaların çoğunu vurdu. Çoğu temel gıda maddesi ve sebze fiyatlarında yeni bir artış dalgası kaydedildi. Geçen yılın son günlerinde 7 bin 300 Suriye lirasını aşan dolar, şu anda 6 bin liraya düşse dahi Suriye lirasının ABD Doları karşısında son dönemdeki göreli iyileşmesi fiyatları düşürmeye yetmedi.

Devlet, ‘akıllı kart’ aracılığıyla her aileye hükümet fiyatı üzerinden (litresi 500 Suriye lirası) 50 litre kalorifer yakıtı dağıtıyor. Ancak Şam'da şu ana kadar dağıtım oranı yüzde 50'ye ulaşmadı. Daha önce 23 gün olarak belirlenen ev tipi tüp gazın (10 kilo) teslim süresi 100 günü aştı. Karaborsada 1 litre mazot fiyatı kriz öncesi 5-6 bin Suriye lirası iken şimdilerde 12-15 bin Suriye lirasına ulaştı.

Bir kilogram ev tipi tüp gazın fiyatı 23 bin Suriye lirasına yükselirken devletin aileler için fiyatının bin lira olduğuna dikkat çekildi. Şam’da incelemelerde bulunan Şarku’l Avsat,  vatandaşların hayat şartlarının zorluğuna tanık oldu. Boş bir yağ tenekesinin içinde bol miktarda odun, kâğıt, naylon ve plastik yakıldığını, balkonda köz haline geldikten sonra ısınma iin odalara götürüldüğünü gözlemledi.

Beş kişilik bir ailenin reisi Şarku'l Avsat'a 50 litre kalorifer yakıtını henüz almadığını aktardı. Yüksek fiyatı nedeniyle odun sobası da alamadığını söyledi.

Aile reisi, yağ tenekesinde yanan ateşten çıkan dumanın aile üyelerinin sağlığına verdiği zararla ilgili “Duman kör eder ama soğuk öldürür” dedi.

Şarku’l Avsat, pazarların çoğundaki durgunluk ve birçok kişinin temel ürünler dışında satın alma konusundaki isteksizliği ile felafel ve sebze satan birçok dükkânın yakacak odun satışına yöneldiğini gözlemledi. Ancak çoğu kişi satın alma gücünün zayıf olması nedeniyle talep çok zayıf. Zira bir kilogram yakacak odun fiyatı, kalitesine ve kuruluk yüzdesine bağlı olarak 1500-1800 Suriye lirası arasında değişiyor.

Suriye lirasının dolar karşısında rekor düzeyde değer kaybetmesi, fiyatların sürekli yükselmesi ve bunun ailelerin aylık gelirlerinin değerinin günden güne değerini kaybetmesine neden olmasıyla, rejim kontrolündeki bölgelerdeki vatandaşların çoğu Suriye tarihinin en kötü koşullarında yaşıyor. Kamu sektörü çalışanları için ortalama aylık maaş 20 doları, özel sektör çalışanları için ise 50 doları geçmiyor. Bir devlet çalışanının maaşı savaş yıllarından önce yaklaşık 600 dolara denk geliyordu.