Libya Ulusal Ordusu (LUO) Komutanı Halife Hafter liderliğindeki silahlı güçlerin Genelkurmay Başkanı Korgeneral Abdurrezzak en-Nazuri, 5+5 Ortak Askeri Komite’deki LUO heyeti ile başkent Trablus’taki Mitiga Uluslararası Havalimanı’na geldi. Komite, ‘ateşkes müzakerelerinin yeniden başlatılması’ amacıyla Libyalı çatışan taraflardan oluşuyor.
Öte yandan Trablus merkezli Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe, Libya Ulusal Petrol Kurumu’nun (NOC) eski başkanı Mustafa Sanallah’ın güç kullanarak görevine geri döndürülmesi girişimleriyle mücadele söz verirken rakibi Fethi Başağa’nın paralel hükümetiyle ülkenin doğusundaki Bingazi şehrinde bir toplantı düzenleme kararı aldı.
Hafter’den Türkiye açılımı
Libya Genelkurmay Başkanı Haddad, ülkenin doğusundaki silahlı güçlerin Genelkurmay Başkanı Nazuri’yi bir ilk olan Trablus’a resmi daveti, Hafter'in Türkiye ve Dibeybe’ye yönelik ‘daha önce benzeri görülmemiş açıklığının’ bir teyidi niteliğinde.
Haddad ve Nazuri, orduyu birleştirme konulu ortak toplantılara katılan iki tarafın askeri komitelerinin toplantılarına devam etmeleri öncesinde Trablus'ta bir ilki gerçekleştirerek bir araya geldiler. UBH Başbakanı Dibeybe’nin aynı zamanda Savunma Bakanı olmasından ötürü, Trablus'taki Ebu Sitte Deniz Üssü’nde düzenlenen toplantıya katılma ihtimaline dair resmi olarak teyit edilmeyen bazı bilgiler sızdırıldı.
Halife Hafter liderliğindeki LUO’nun iki numarası olarak kabul edilen Nazuri, Nisan 2019'da başkent Trablus’u ‘silahlı milislerin pençesinden’ kurtarmak için başlatılan askeri saldırı sırasında da aynı pozisyondaydı.
Şarku’l Avsat’a konuşan Libyalı ve Mısırlı kaynaklar, Nazuri’nin başkent Trablus’a yaptığı ziyaretin Libya krizinin çözümüne yönelik bir yandan Mısır ve Türkiye, diğer yandan Mısır ve Katar arasındaki uzlaşıların bir sonucu olduğunu söylediler. Petrol dosyasında kısa bir süre önce Hafter ve Dibeybe arasında da bir uzlaşıya ulaşıldığını belirten aynı kaynaklar, LUO’nun Ortak Askeri Komite’deki heyetinin Trablus ziyaretinin, daha önceki güvenlik ve askeri düzenlemelerin başarıya ulaştığı bir dönemde gerçekleştiğinin de altını çizdiler. Kaynaklar, Haddad’ın ise önümüzdeki günlerde Hafter'in Bingazi yakınlarındaki Recme bölgesinde bulunan karargahını ziyaret edecek bir heyete liderlik edeceğini de eklediler.
Hafter'e yakın bir yetkili, kimliğinin gizli tutulması talebiyle yaptığı açıklamada, milis grupların lağvedilmesi ve yabancı paralı askerlerin Libya topraklarından çekilmesi konularında bir ön mutabakata varıldığına işaret ederek, LUO heyetinin Trablus ziyaretinin, ülkedeki mevcut siyasi ve askeri krizde önemli bir dönüm noktası olduğunu söyledi.
Libya basını, kaynakların, ziyareti, Nazuri ve Haddad’ın bu yılın başlarında Sirte’de yapılan toplantısının devamı olarak değerlendirdiklerini aktarırken tarafların, 5+5 Ortak Askeri Komite’nin önceki toplantılarında üzerinde uzlaşıya vardıkları tüm askeri ve güvenlik maddeleriyle birlikte ateşkes anlaşmasının uygulanmasını ele alacaklarını bildirdi.
Libya Temsilciler Meclisi’nin (TM) bir üyesi, Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Katar Dışişleri Bakanı'nın önümüzdeki günlerde Bingazi'yi ziyaret edeceklerini ve ardından TM Başkanı Akile Salih’in Ankara'ya giderek burada Türk yetkililerle görüşeceğini söyledi.
Öte yandan UBH Başbakanı Dibeybe, NOC’un Trablus’taki genel merkezinde yapılan yeni yönetim kurulunun ilk toplantısına katılarak kısa bir süre önce görevden alınan NOC’un eski Başkanı Mustafa Sanallah’ı güç kullanarak yeniden eski görevine döndürme girişimleri ile mücadele sözü verdi. Dibeybe, burada yaptığı konuşmada, “Kim güç kullanarak (Sanallah’ı) eski görevine döndürmeye çalışırsa, biz de ona karşı güç kullanırız. Kim şiddet kullanmakla ve silaha başvurmakla tehdit ederse, karşısında sadece güç bulur” ifadelerini kullandı.
NOC’un yönetim kurulu değişikliğinin arkasında dış güçlerle yapılan bir anlaşmanın olduğu iddialarını yalanlayan Dibeybe, söz konusu anlaşmanın tamamen siyasi ve sosyal hayatı bozmak isteyen tarafların uydurduğu bir yalandan ibaret olduğunu belirtti.
Yapılması gereken gerçek siyasi anlaşmanın seçimleri yapmak olduğunu söyleyen Dibeybe, petrol sektörünün başka bir ülkeye devredileceğine ilişkin söylentilerin gerçeği yansıtmadığını vurguladı. NOC yönetim kurulundaki değişikliğin ‘Libyalı tüm siyasi partilerin arasında varılan görüş birliğine dayandığına’ işaret eden Dibeybe, Mustafa Sanallah’ın NOC başkanlığı atamasının gerçekte yasal olarak yapılmadığını kaydetti.
Diğer taraftan TM’nin güvenoyu verdiği İstikrar Hükümeti’nin Başbakanı Fethi Başağa, hükümetinin ilk resmi Bakanlar Kurulu toplantısını önümüzdeki Pazar günü Bingazi şehrinde yapacağını duyurdu. TM Gözetim Organlarını İzleme Komisyonu Başkanı Zayed Hediyye ise, egemen pozisyonlara getirilecek isimlerin belirlenmesi için önümüzdeki günlerde TM’de acil bir oturum yapılmasının planlandığını açıkladı. Hediyye, Libya Devlet Yüksek Komisyonu’na (DYK) oturumda sunulacak isimleri belirtme çağrısını yineledi.
TM Sözcüsü Abdullah Buleyhık tarafından yapılan açıklamaya göre Hediyye, DYK’nın egemen pozisyonlarla ilgili istişareler konusunda TM’nin çağrısına yanıt vermediğini belirterek, “TM üzerine düşeni yaptı. Bu konuda öngörülen tüm anlaşmalara bağlı kaldı. Mevcut durum bu önemli görevi acilen yerine getirmemizi gerektiriyor” ifadelerini kullandı.
Başka bir gelişmede DYK Başkanı Halid el-Mişri, Pazar akşamı Trablus’ta Libya Merkez Bankası, Genel Denetim Bürosu ve İdari Kontrol Otoritesi başkanları ile yaptığı görüşmede, tüm bu kurumlarla iş birliği yapmaya ve her türlü desteği vermeye hazır olduğunu vurguladı.
Mişri, “Toplantıda birçok idari, mali ve ekonomik konunun yanı sıra mali kurumların birleştirilmesindeki son gelişmeler ve Libya ekonomisini güçlendirme ve vatandaşların gelirini artırma mekanizması ele alındı” açıklamasında bulundu.
Bu arada Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Abdullah el-Lafi, Mısır'ın Trablus Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Tamer Mustafa'nın, ülkesinin Libya’da güvenliğin ve istikrarın sağlanmasına, tüm Libyalıların katılım gösterdiği parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılmasına, böylece Libya halkının özlemlerinin gerçekleştirmesine ve Libya krizine barışçıl bir çözüm bulunmasına verdiği desteği yinelediğini aktardı.
Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Musa el-Koni ise Başkanlık Konseyi’nin Libya’da çatışan tarafları memnun edecek şekilde seçimlerin anayasal temelinin oluşturulması ve ülkede seçimlerin düzenlenmesi görevini üstlenmek zorunda kalabileceğini söyledi. İngiltere'nin başkenti Londra’da bir panele katılan Koni, burada Libyalılar arasında şiddetin ve çatışmaların yeniden patlak vermesinin mümkün olmadığını vurgulayarak “Savaş dönemini geçtik ve o döneme bir daha geri dönemeyeceğiz” şeklinde konuştu.
Kaynak: Şarku'l Avsat