<p dir="ltr">Ukrayna’ya göre Şubat ayından beri Rusya, en az 34 bin savaş suçu işledi.</p> <p dir="ltr">Birleşmiş Milletler ise her iki tarafın da savaş esirlerine işkence ve kötü muamele uyguladığına dair kanıtlara ulaştığını aktardı.</p> <p dir="ltr">Çok sayıda Ukraynalı asker, taciz, uzun süren dayaklar, köpek saldırıları, elektroşok, cinsel şiddet, çıplak arama, tehdit gibi kötü muamele vakaları aktardı.</p> <p dir="ltr">Aynı zamanda Ukraynalı askerlerin de Rus mahkumlara kötü muamelede bulunduğuna dair güçlü suçlamalar var.</p> <p dir="ltr">Uluslararası Kızılhaç Komitesi’ne (ICRC) göre “savaşın bile kuralları” var.</p> <p dir="ltr">Bu kurallar Cenevre Sözleşmeleri ve başka uluslararası yasa ve anlaşmalarda belirlenmiş durumda. Askeri güçler, bilerek sivillere saldıramaz, aynı zamanda sivillerin yaşaması için gerekli olan altyapıya saldırı düzenleyemez.</p> <p dir="ltr">Kimyasal ya da biyolojik silahlar da ölçüsüz ve derin bir acı verdiği için savaş sırasında kullanılması yasak olan silahlar arasında.</p> <p dir="ltr">Yaralılar ve hastaların tedavi edilmesi zorunlu; buna savaş esiri olma hakkı bulunan yaralı askerler de dahil.</p> <p dir="ltr">İnsanlığa karşı suç kategorisine giren cinayet, tecavüz, toplu işkence ya da soykırım gibi ciddi suçların işlenmemesi gerekir.</p> <p dir="ltr">Ukrayna lideri Zelenskiy ise Rusya’nın Herson’da işlediği savaş suçlarına örnek olarak sivillerin cesetlerinin bulunmasını örnek gösteriyor.</p> <p dir="ltr">Zelenskiy, Rus ordusunun Herson’da da ülkenin diğer bölgelerinde gösterdiği “vahşeti” sergiledeğini söyledi.</p> <p dir="ltr">Herson’da yaşayan Ukraynalılar, gazetecilere Rusya’nın sivilleri öldürdüğünü ve kaçırdığını anlatıyor, ancak BBC bu iddiaları doğrulayabilmiş değil.</p> <p dir="ltr">Rusya ise askerlerinin bilerek sivilleri hedef aldığı iddialarını reddediyor.</p> <h3 id="Toplu-mezarlar" tabindex="-1"><span style="color:#c0392b;"><strong>Toplu mezarlar</strong></span></h3> <p dir="ltr">Ukrayna Başsavcısı Andriy Kostin, Rusya’nın ülkelerinde potansiyel 34 bin savaş suçu işlediğine dair ellerinde kanıt olduğunu aktardı.</p> <p dir="ltr">Rusya’nın işgal ettiği kimi bölgelerde toplu mezarlıklar bulundu, bazı sivil cesetlerin işkence izleri taşıdığı görüldü.</p> <p dir="ltr">Nisan ayında toplu mezarlıklarda Buça’da 400 ceset, Eylül ayında Harkov’da 450 ceset bulundu.</p> <p dir="ltr">Mart ayında Mariupol’da çocukların sığınması için kullanılan bir tiyatro ve bir hastane bombalandı.</p> <h3 id="Bir-asker-yargılandı" tabindex="-1"><span style="color:#c0392b;"><strong>Bir asker yargılandı</strong></span></h3> <p dir="ltr">Ukrayna’da şimdiye kadar bir mahkeme bir Rus askerini savaş suçuyla itham etti.</p> <p dir="ltr">21 yaşındaki Rus tank komutanı Vadim Shishimarin, silahsız bir sivili vurmak suçuyla ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.</p> <p dir="ltr">Ancak bireysel askerleri savaş suçlarından yargılamak, komutanlardan ya da kıdemli siyasetçilerden daha kolay.</p> <p dir="ltr">İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden Hugh Williamson, ileride görülecek mahkemeler için emir-komuta zincirini takip etmenin mühim olduğunu söylüyor.</p> <p dir="ltr">Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC), Rusya’nın Ukrayna’da işlediği savaş suçlarını Kırım’ın ilhakından başlayarak 2013 yılına geri dönerek inceliyor.</p> <p dir="ltr">ICC Başsavcısı, İngiliz avukat Karim Khan, savaş suçlarının işlendiğine dair inanılır kanıtlar olduğu görüşünde.</p> <p dir="ltr">ICC’nin şüphelileri tutuklamaya yetkisi olmadığı gibi Rusya mahkemeye taraf olmadığından şüphelileri yargılanmak için göndermesi çok olası değil.</p> <p dir="ltr">ICC, genelde savaş suçlarını incelemek için mahkemelerinin çok güçlü olmadığı ülkelerin davalarını üstlenebiliyor.</p> <p dir="ltr">Ancak Ukrayna’da şimdilik yargı sistemi işlemekte, Ağustos sonu itibarıyla savcı 135 şüpheliye savaş suçu işlemesi dolayısıyla dava açtı.</p> <p dir="ltr">ICC, siyasetçilere agresif bir savaş yürütmek suçlamasıyla dava açabiliyor, ancak Rusya imzacı olmadığı için bunu Devlet Başkanı Vladimir Putin’e karşı işletmek mümkün değil.</p> <p dir="ltr">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, ICC’den bu suçu incelemesini isteyebilir, ancak Rusya, Konsey'in veto yetkisine sahip daimi üyeleri arasında.</p> <p dir="ltr">University College London’dan Prof. Philippe Sands, dünya liderlerinin bu suçun yargılanması için tek seferlik bir mahkeme kurması gerektiği görüşünde.</p> <p dir="ltr"></p> <p dir="ltr">Kaynak: <a href="https://www.bbc.com/">BBC Türkçe</a></p>