Gürcistan
Sabahın erken saatlerinde camiye akın eden Müslümanlar, çift mihraplı Tiflis Cuma Camisi'nde bayram namazını eda etti.
Gürcistan, Türkiye ve Azerbaycan ile farklı etnik kökenlerden Tiflis'te yaşayan veya buraya turist olarak gelen Müslümanlar, bayram namazı için camiyi doldurdu.
Kalabalık nedeniyle caminin önündeki sokakta da bayram namazını kılındı.
Türkiye'nin Tiflis Büyükelçiliği Din Hizmetleri Müşaviri Mahmut Göl ile Tiflis Cuma Camisi İmamı Şirhan Çobanov vaaz verdi.
Doğu Gürcistan Müslümanları Müftüsü Etibar Eminov da bayram namazını kıldırdı.
Gürcistan Başbakanı İrakli Kobakhidze de Ramazan Bayramı'nın ilk günü vesilesiyle Tiflis Cuma Camisi'ni ziyaret etti.
Burada Kobakhidze, Tüm Gürcistan Müslümanları İdaresi yetkilileri ve Müslüman vatandaşlarla bir araya geldi.
Kobakhidze ve beraberindeki heyeti karşılamak için camide tören düzenlendi.
Törene, Türkiye'nin Tiflis Büyükelçisi Ali Kaan Orbay, Azerbaycan'ın Tiflis Büyükelçisi Faik Guliyev, Doğu Gürcistan Müslümanları Müftüsü Etibar Eminov, Batı Gürcistan Müslümanları Müftüsü Adam Şantadze, Tüm Gürcistan Müslümanları İdaresi Şeyhi Faik Nebiyev ile Gürcistan Devlet Din İşleri Ajansı Başkanı Zaza Vaşakmadze katıldı.
Kobakhidze, törende yaptığı konuşmada, ülkedeki Müslüman vatandaşların bayramını kutlayarak, "Bugün sizlerle, Müslüman kardeşlerimizle birlikte olmaktan mutluluk duyuyorum." dedi.
Ramazan Bayramı'nın Müslümanlar için büyük önem taşıdığını vurgulayan Kobakhidze, "Sizlerle birlikte Gürcistan'da yaşayan her Müslüman'ı, Müslüman topluluğumuzun her temsilcisini tebrik etmek istiyorum." diye konuştu.
Kobakhidze, ülkede Hıristiyan ve Müslüman toplumu arasında yüzyıllar boyunca gurur verici ve güçlü ilişkiler oluştuğunu söyledi.
Hıristiyanların ve Müslümanların asırlar boyunca ortak mücadele verdiklerini kaydeden Kobakhidze, "Bu, bizim çok önemsediğimiz ve gelecekte de sahip çıkmaya devam edeceğimiz ilişkidir, kardeşliktir." ifadesini kullandı.
Kırgızistan
Vatandaşlar, bayram namazını kılmak için yerel saatle 05.00'te toplanmaya başladı.
Başkent Bişkek'teki Mahmud Kaşgari Camisi'nde gelenler, cami ve avlusunu doldurdu.
İmam İlyaz Abdulayev, dindeki tekbirin anlamı ve dini konulu vaaz verdikten sonra saat 07.40'ta bayram namazını kıldırdı.
Abdulayev, bayram namazının ardından AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Allah, oruçlarımızı kabul etsin. Dünya ve ahiretin iyiliğini versin. Bu ramazan ayı özellikle tüm Müslümanların ve Türk dünyasının birliğine sebep olsun." ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Bakanlar Kurulu Başkanı Akılbek Caparov, Sağlık Bakanı Alımkadır Beyşenaliyev, Bişkek Belediye Başkanı Aybek Cunuşaliyev, bayram namazını Bişkek Merkez İmam Serahsi Camisi'nde kıldı.
Kırgızistan Devlet Radyo ve Televizyonu, Bişkek Merkez İmam Serahsi Camisi'ndeki bayram namazını naklen yayınladı.
Cumhurbaşkanı Caparov, yayımladığı mesajda, halkın Ramazan Bayramı'nı tebrik ederek, "Allah, halkımızın, huzuru ve ülkemizin kalkınması için yaptığı dua ve dileklerini kabul eylesin." ifadesini kullandı.
Kırgızistan'da yetkililer, her yıl camilerde ve meydanlarda kılınan bayram namazının bu yıl sadece camilerde kılınmasına karar vermişti.
Özbekistan
Başkent Taşkent’te camiler sabahın erken saatlerinden itibaren bayram namazını kılmak isteyen vatandaşlarla doldu.
Müslümanlar, camilerde yer kalmayınca cami bahçelerini ve sokakları doldurdu. Camilerin bulunduğu cadde ve sokaklar trafiğe kapatıldı.
"Osman Mushafı" olarak bilinen, üzerine Hazreti Osman'ın kanının aktığı ceylan derisine yazılan Kur'an-ı Kerim'in muhafaza edildiği, Taşkent'teki Hazret İmam Külliyesi'ndeki bayram namazını, Özbekistan Müslümanları Dini İdaresi Başkanı Nuriddin Haliknazarov kıldırdı.
Haliknazarov vaazında, Müslümanların bayramını kutlayarak, bayram günlerinde yaşlı ve hastaların ziyaret edildiğini, küs olanların barıştığını belirtti.
Namazın ardından ülkenin kalkınması, refahı, huzuru, tüm dünyada barış ve istikrar için dua edildi.
Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Ramazan Bayramı dolayısıyla mesaj yayımlayarak, vatandaşların bayramını tebrik etti.
Mirziyoyev, Ramazan Bayramı dolayısıyla dün imzaladığı kararnameyle 426 mahkumu affetmişti.
Ramazan ayı boyunca ülke genelindeki 2 binden fazla camide teravih namazı kılınırken, 1500 camide hatim indirildi ve bunun için 3 bine yakın hafız görevlendirildi.
Bulgaristan
Bulgaristan’da nüfusun yaklaşık yüzde 10’unu oluşturan Müslümanlar, bayram namazını kıldı.
Başkent Sofya’da Banya Başi Camisi sabahın erken saatlerinden itibaren bayram namazına gelen vatandaşlarla doldu. Cemaatin büyük bölümü, namazını cami önündeki kaldırımda kılmak zorunda kaldı.
Cemaati, ülkedeki Türk toplumunun yanı sıra çok farklı milletlerden Müslümanlar oluşturdu.
Başkent Sofya’da Banya Başi Camisi sabahın erken saatlerinden itibaren bayram namazına gelen vatandaşlarla doldu. Cemaatin büyük bölümü, namazını cami önündeki kaldırımda kılmak zorunda kaldı.
Cemaati, ülkedeki Türk toplumunun yanı sıra çok farklı milletlerden Müslümanlar oluşturdu.
Bulgaristan Müslümanları Başmüftüsü Mustafa Aliş Haci, Bulgaristan Ulusal Televizyonundan (BNT) yaptığı konuşmada, şunları söyledi:
“Ramazandan ayrılıyoruz ama Allahü Teala'dan ayrılmıyoruz yani bu aydan sonra da iyilik yapmaya devam edeceğiz. Dahası, Kutsal Ay öncesinden daha aktif olacağız çünkü maneviyatın yükü şimdi daha güçlü. Bugünlerde, dünyanın çektiği acılar ve vatanımızın felaketlerden korunması için Yüce Allah'a dua etmek herkesin görevidir. Herkesin yapabileceği ve yapması gereken en az şey budur.”
Sofya'nın yanı sıra Kırcaali, Hasköy, Razgrad, Şumnu ve Yeni Pazar gibi kentlerde Türk ve Müslümanların yoğun yaşadığı bölgelerde de cemaat, cami ve ibadet yerlerine akın etti.
Filistin
İşgal altındaki Batı Şeria'nın El Halil kentinde bulunan Harem-i İbrahim Camisi'nde toplanan yaklaşık 5 bin Filistinli, Ramazan Bayramı namazını eda etti.
Camiyi dolduran Filistinliler, bayram namazını İsrail güçlerinin yoğun önlemleri arasında kıldı. İsrail askerleri, caminin girişinde kimlik kontrolü yaptı.
Eski Filistin Vakıflar Bakanı Hatim el-Bekri, AA muhabirine yaptığı açıklamada, İsrail'in Gazze'ye yönelik soykırım yaptığı bir dönemde bayramı idrak ettiklerini söyledi.
Filistin halkı olarak birlik ve beraberlik içinde mücadele etmeleri gerektiğini vurgulayan Bekri, İsrail'in tüm kısıtlamalarına rağmen yaklaşık 5 bin Filistinlinin Harem-i İbrahim Camisi'nde toplandığını dile getirdi.
Harem-i İbrahim Camisi, Baruch Goldstein adlı fanatik bir Yahudi'nin 25 Şubat 1994'te 29 Müslüman'ı öldürdüğü katliamın ardından kapatılmış ve yeniden açıldığında çoğu Yahudilere tahsis edilecek şekilde ikiye bölünmüştü.
Gazze'de yüz binlerce Filistinli İsrail'in yıktığı camilerin enkazları üzerinde bayram namazı kıldı
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana saldırılarını sürdürdüğü Gazze Şeridi'nde birçok yapı gibi camiler de yerle bir oldu.
Refah kentinde İsrail'in bombaladığı El-Huda ve El-Faruk camilerinin enkazı üzerinde toplanan Filistinliler, burada bayram namazlarını eda etti.
Gazze'nin kuzeyindeki Filistinliler de yine yıkılan camilerin enkazında bayram namazını kıldı.
Han Yunus kentinde de birçok cami İsrail'in saldırılarının hedefi oldu. Burada ise Filistinliler, Avrupa Hastanesinde bayram namazını kılmak zorunda kaldı.
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılara hedef olan 229 cami tamamen yıkılırken, 279 cami kısmen zarar gördü, ayrıca 3 kilise saldırılar sonucu yerle bir oldu.
