Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) bünyesindeki Türk Akademisi ile Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu bünyesindeki Türk Tarih Kurumunun organizasyonunda, Kırgızistan Eğitim ve Bilim Bakanlığının desteğiyle organize edilen kongre başladı.
Türk Akademisi Başkanı Prof. Dr. Şahin Mustafayev, açılışını yaptığı kongrenin ilk kez düzenlendiğini ve Türk devletleri tarihine ilişkin araştırmaların canlandırılmasını, derinleştirilmesini ve bu alanda bilimsel işbirliğinin teşvik edilmesini amaçladıklarını belirtti.
“Ortak geleceğimiz, ortak geçmişimizden geçiyor.” diyen Mustafayev, politikacı ve karar alıcılardan ziyade, tarihçilere geçmişte kazanılan başarıları değerlendirmek ve hatalardan ders çıkarmak için önemli sorumluluklar düştüğünü söyledi.
Mustafayev, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılını tebrik etti.
- "Issık-Göl, tüm Türk halklarının yayıldığı kutsal vatan"
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Danışmanı Dr. Arslan Koyçiyev, Cumhurbaşkanı Sadır Caparov’un 1. Türk Devletçiliği Tarihi Kongresi’ne gönderdiği mesajı okudu.
Cumhurbaşkanı Caparov’un mesajında “Bu önemli kongrenin Kırgızistan topraklarındaki Issık Göl bölgesinde yapılıyor olması, bizim için ayrı bir önem taşıyor. Issık Göl bölgesi, Türk halkının devlet olma düşüncesinin oluştuğu kutsal yerlerden biridir. Issık-Göl, tüm Türk halklarının yayıldığı kutsal vatan, Türk-Ata'nın altın beşiğidir. Issık-Göl’ün bu tarihi ve manevi atmosferinin kongre çalışmalarına olumlu yansıyacağına inanıyorum.” ifadeleri yer aldı.
Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanı Prof. Dr. Derya Örs, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün, Türk Tarih Kurumunu kurmasındaki en büyük amaçlardan birisinin ortak Türk tarihi anlayışının meydana getirilmesi olduğuna dikkati çekerek, bu anlayışın geçmişteki hatalardan ders alarak Türk dünyasında birlik ve beraberliğin tesisini, siyasi, iktisadi ve kültürel alandaki birliği sağlamak olduğunun altını çizdi.
Örs, bilim insanlarının ortak görüşünün siyasetçileri doğrudan doğruya etkileyeceğini belirterek, bu etkileşimin onların kendi aralarında daha büyük Türk dünyası için birlik ve beraberliklerini pekiştireceğini vurguladı.
- "Yaşadıkları bölgeleri mamur hale getiren Türk halklarıdır"
Türk Devletleri Teşkilatı Aksakallar Konseyi Üyesi Prof. Dr. Hasan Hasanov, TDT bünyesindeki Aksakallar Keneşi Başkanı Binali Yıldırım’ın gönderdiği mesajı okudu.
Yıldırım’ın mesajında “Orta Asya steplerinden Hindistan’a, Hazar Havzası'ndan Karadeniz’e, Orta Doğu’dan Kuzey Afrika’ya, son olarak da Anadolu’dan Avrupa’ya çok geniş arazide çok sayıda devlet kurmuş, kalıcı barışı tahsis ederek yaşadıkları bölgeleri mamur hale getiren Türk halklarıdır." ifadesine yer verildi.
Türkiye’nin Bişkek Büyükelçisi Ahmet Sadık Doğan, 1. Türk Devletçiliği Tarihi Kongresi’nin, Türkiye Cumhuriyeti'nin 100'üncü yılına ithaf edilmesinden dolayı Türk Akademisine, Türk Tarih Kurumuna ve emeği geçenlere teşekkür etti.
Doğan, Türk kavimlerinin geçiş bölgesinde düzenlenen kongrenin anlamlı olduğunu ifade ederek, kongrenin bilim dünyasına, Türk halklarına ve Türk devletlerine hayırlı olmasını diledi.
Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Yüksel Özgen, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün vasiyeti olan ortak tarihi ortaya koymak, yazmak ve anlaşılmasını sağlamak için Türk Tarih Kurumunun üzerine düşeni yerine getireceğini vurguladı.
Özgen, dünya tarihinin önemli parçası olan Türklerin eski çağlardan bugüne faaliyetlerinin akademik usuller çerçevesinde ele alınacağı kongrenin dünya literatürüne katkı yapacağına inandığını sözlerine ekledi.
Türk dünyasının çeşitli ülkelerinden akademisyenlerin sunumlarıyla süren kongre, sonuç bildirisinin kabul edilmesiyle 16 Eylül'de sona erecek.
