Darbeyle gelen Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, ülkede evlililk masraflarının artmasına ilişkin açıklamada bulundu. “Evlenmek isteyen bir kişinin, Aile Destek Fonu’na, bir miktar para yatırması gerekiyor. Bu miktarı herkesin ödeyebileceğini düşünüyorum” ifadeleri ile Medeni Hal Yasa’ndaki değişikliklere dikkat çekti. Mısır Cumhurbaşkanı, Aile Destek Fonu’nun, hükümet ve evlenmeyi planlayanlar tarafından evlilik tamamlama ve belge toplama adımları kapsmaında finanse edileceğini belirtti.
Bu açıklama, emtia fiyatlarındaki artışların yanı sıra evlilik maliyetlerinin yükselmesine yönelik şikayetlerin gündeme getirildiği ülkede tartışmaya neden oldu.
Sisi pazartesi günü Giza’daki bir sanayi projesinin açılışı sırasında yaptığı konuşmada , fonun amacının ‘evlilikte yaşanan anlaşmazlıklar durumunda çocukları korumak’ olduğunu söyledi. Sisi sözlerini şöyle sürdürdü:
“Fon, belgelenen her evlilikten bir miktar para toplayacak, ardından hükümette bununla eşit bir meblağı sağlayarak fonu destekleyecek. Belirlenecek meblağ, evlenmek üzere olanların evliliği gerçekleştirmek veya altın takı almak için yaptıkları masraflara göre oldukça az.”
Mısır boşanma oranlarındaki artışla yüzleşiyor. Yetkililer ve uzmanlar, iki taraf arasında genel olarak çocukların masraflarının idaresi konusunda yasal anlaşmazlıklar yaşanması gölgesinde, bu olgunun giderek artmasının sosyal ve ekonomik sonuçları konusunda uyarıda bulunuyor.
Aile Destek Fonu önerisi, Adalet Bakanı Müsteşar Ömer Mervan aldığı kararla oluşturulan adli heyet tarafından hazırlanmakta olan yeni Medeni Hal Yasası taslağı kapsamında ilk kez gündeme geldi.
Mısır Ulusal İnsan Hakları Konseyi üyesi Nihad Ebu el-Kamsan ‘fon fikrinin geç bile kaldığını’ belirtti. Kamsan televizyonda yaptığı açıklamada “Fon, başta nafaka ve çocuk haklarıyla ilgili meseleler olmak üzere evlilik anlaşmazlıklarının yaklaşık yüzde 90’ını çözecek” ifadelerini kullandı.
Mısır Ulusal Diyalog Komitesi’ne bağlı Nüfus Komitesi üyesi ve Yeni Kadın Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Dr. Nevin Obeyd, Şarku’l Avsat’a şu açıklamada bulundu:
“Medeni Hal Yasası Komitesi tarafından önerilen durum, türünün ilk örneğidir. Değişikliklerin fiilen uygulanması durumunda, sorumlular, fonun çalışma mekanizmasının hedeflerine ulaşmasını sağlayacak şekilde hazırlamak için çok çaba sarf edecek”
Fon fikrinin başarısının, evlenmek üzere olanlardan maddi destek toplama mekanizmasına bağlı olduğuna ifade eden Obeyd sözleirni şöyle sürdürdü:
“Gençler zaten evlenmenin yüksek bir maliyete neden olması sebebiyle sıkıntı çekiyor. Bunun üzerine şimdi, yeni bir ödeme alma fikrini gündeme getirildi. Fonun çalışma şeklini ve Mısır ailesini korumadaki gerçek rolünü açıklayan ve bu misyonun daha etkili bir şekilde ilerlemesini sağlayan mekanizmanın doğru ve ayrıntılı bir resmi sunulmuş olsa da bazı sıkıntılarla karşı karşıya kalınabilir.”
Obeyd, fonun rolü ile Nasır Sosyal Bankası’ın rolü arasındaki farka ilişkin sorunları da gündeme getirdi:
“Mısır, nafaka alamayan kadınları desteklemek için sosyal misyona sahip bir ekonomik kuruma sahip. O da Nasır Sosyal Bankası. Bu bağlamda sunulan para miktarı artık yaşam koşullarına uygun değil. Zira aylık sadece 500 Mısır lirasına (Bir dolar ortalama 24,6 liraya denk geliyor) ulaşıyor.”
‘Fonlar açık bir kontrol sistemi gerektirdiğinden, paralel bir fon kurmak yerine, Nasır Sosyal Bankası’nın desteklenmesini’ önerdi.
Mısırlılar arasında fon ve mekanizmasıyla ilgili tartışmalar giderek artarken, evlilik maliyetlerinin yükünü azaltmak için gençler bazı fikirler ileri sürüyor. Garbiye’de Tanta bölgesinde genç Kerim Muhammed, nişanlısına yaklaşık bin 800 Mısır lirasına mal olan gümüş bir kolye hediye etmeye karar verdi. Bu kararını, ‘Mısır’da yaşamanın maliyetinin, artık yeni çözümlerin bulunmasını gerektirdiğini’ belirterek açıkladı. Sosyal paylaşım siteleri kullanıcıları bu fikri memnuniyetle. Söz konusu durum sosyal medyada da dikkat çekti.
Temsilciler Meclisi Yasama ve Anayasa Komitesi üyesi Ehab Remzi, Aile Destek Fonu genel olarak iyi bir fikir olsa da finansmanının sorunlu olduğunu belirtti. Remzi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Evliliğin getirdiği yük, orta gelirli ve hali vakti yerinde insanlar için bile ağır. Dolayısıyla evlenmek üzere olan kişilere, ek bir miktar para ödemek zorunda bırakma fikrini uygulamak zor olabilir.”
Remzi ‘bu fikir uygulamaya konulduğunda tanık olunabilecek manipülasyon’ konusunda da uyarıda bulundu:
“Bazıları nikahsız evliliğe başvurabilir ve mali yeterliliği sağlayana kadar resmi işlemleri tamamlamayı erteleyebilir. Ayrıca evlilik sorunlarını çözmek yeni evliler için öncelik olmayabilir.”
Remzi fonun finanse edilmesi konusu üzerinde halen çalışıldığını belirterek ilgili makamlara ‘gerçekçi bir çalışma modelini sağlamak için çeşitli tarafların katılımıyla finansman mekanizmaları hakkında tartışma açma’ çağrısında bulundu.
Kaynak: Şarku'l Avsat
