RusyaIrak hükümetinden hava sahasını doğu Suriye'deki üslerine asker ve teçhizat nakletmek isteyen Rus ordusuna yeniden açmasını istedi.

Yetkililer, Türkiye'nin geçen yıl Nisan ayında hava sahasını Rus sivil ve askeri havacılığına kapatmasının ardından, önerilen Rus-Suriye hava koridorunun Irak hava sahasından geçmesinin Moskova için en kısa ve en az maliyetli yol olacağını belirtiyor.

Rusya, 2015'te  Beşar Esed adına çatışmaya müdahale ettiğinden beri Suriye'ye asker konuşlandırıyor. Birlikler hem Esed'in konumunu korudukları hem de Rusya'nın bölgesel emellerini ve nüfuzunu destekledikleri için önem taşıyor. Bu nedenle varlıklarını sürdürmek hem Moskova hem de Şam için bir öncelik durumunda.

İlk başlarda Rusya Suriye'ye gidiş-geliş uçuşları yapmak için Irak hava sahasını kullanırken birkaç sorun yaşadı. Eski Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi hükümeti tarafından Rus uçuşlarının ABD askeri üslerini tehdit ettiği bahanesiyle Rus uçaklarına kısıtlamalar getirilmişti.

Ekim ayında Kazımi'nin yerini Muhammed Şii el-Sudani'nin almasıyla bu kısıtlamalar geri çekilmeye başlandı.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, büyük bir diplomat ve işadamları heyeti eşliğinde geçen ay Bağdat'ı ziyaret etti. Heyet, aralarında Sudani, Cumhurbaşkanı Abdüllatif Raşid ve Meclis Başkanı Muhammed el-Halbusi'nin de bulunduğu bir grup Iraklı liderle bir araya geldi.

Ziyaret sırasında Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin, Iraklı ve Rus tarafların iki "dost ülke" arasındaki ilişkileri güçlendirmenin yollarını ve Irak'ta faaliyet gösteren Rus şirketlerinin borçlarını ödeme mekanizmalarını görüştüklerini söyledi.

Bağdat, Batılı ülkelerin Ukrayna'nın işgaline tepki olarak Moskova'ya yaptırım uygulamalarının ardından Rusya'ya olan borçlarını ödemekte zorlanıyor.

Bir kaynağa göre masada konuşulan konulardan biri bu borç meselesiydi.

RSII'nin yeniden dirilişi

Daha sonra konu Irak hava sahasına geldi.

Aynı kaynak, "Irak üzerinden askeri uçuşlara erişim sağlamak ve Rusya-Suriye-İran-Irak (RSII) güvenlik koalisyonunu harekete geçirmek, Lavrov'un Sudani ile tartıştığı en önemli iki dosyadır," ifadelerini kullandı.

RSII koalisyonu, istihbarat paylaşmak ve IŞİD'e karşı askeri operasyonları koordine etmek için 2015 yılında kuruldu. Ancak IŞİD'in yenilgisinden bu yana görece kullanım dışı kaldı.

Toplantıdan sonra açıklalarda bulunan diplomat, "Irak hava sahasının kullanımı son gelişmelerden sonra Ruslar için bir zorunluluk haline geldi. Diğer koridorların kullanımı daha uzun, daha pahalı olacak ve diğer ülkelerin onayını gerektirecek" açıklamlarında bulundu.

İsminin açıklanmaması koşuluyla konuşan Sudani'nin iki danışmanı, Lavrov'un Sudani'den Rus askeri uçaklarının Suriye'deki Rus kuvvetlerine “lojistik destek” geçişi için Irak hava sahasını kullanmasına izin vermesini istediğini doğruladı.

Ancak, Irak hükümetinin hala seçeneklerini tartıştığını söylediler.

İçlerinden biri, "Ruslar yıllardır Irak hava sahasını bu amaçla kullanıyor, ancak durum şu anda daha kritik. Ruslar da bu konuya hassas bir şekilde yaklaşıyor ve Irak'ı zor bir duruma sokmayacaklar” dedi.

Rusya'nın Irak'ta ABD ve İran'a kıyasla çok fazla etkisi yok. Ve Irak'ın Rusya'nın borcu konusunda endişeli olmadığı açık. 

İlerleyen günlerde Irak'ın vereceği karar Rusya ve Suriye açısından önem taşıyor.

Kaynak: Daily Ummah