Suudi Arabistan ve İran yedi yıl önce İran'daki Suudi büyükelçiliğinin yakılmasından sonra ilişkileri askıya almıştı. Yedi yıllık aradan sonra kopan ilişkileri yeniden tesis edeceklerini açıklayan Suudi Arabistan Kralı Selman İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'yi ülkesine davet etti.
İran cumhurbaşkanının siyasi işlerden sorumlu yardımcısı Muhammed Cemşidi, "Suudi Arabistan Kralı Cumhurbaşkanı Reisi'ye bir mektup yazarak, iki kardeş ülke arasındaki anlaşmayı memnuniyetle karşıladığını belirterek onu başkent Riyad'a davet etti," ifadelerini kullandı. Cemşidi bu davetin Reisi tarafından da memnuniyetle karşılandığını belirtti.
Suudi Arabistan'ın Şii din adamı Nimr al-Nimr'i idam etmesinin ardından 2016'da İranlı protestocuların Suudi büyükelçiliğine saldırmasının ardından Riyad ikili ilişkileri kesmişti. Bölgesel rakip olan iki ülke arasında başka gerilimler de yaşanmıştı.
Yeniden tesis edilecek ilişkilerin neticesinde Suudi Arabistan'ın İran'daki büyükelçiliklerini iki ay içerisinde açması ve 20 yıl önce iki ülke arasında imzalanan güvenlik ve ekonomik iş birliği anlaşmalarının uygulanması bekleniyor.
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan Pazar günü gazetecilere verdiği demeçte, iki ülkenin üst düzey diplomatları arasında bir toplantı düzenleme konusunda anlaştığını söyledi.
Hangisi olduğunu belirtmeden, müzakereler için üç yer önerildiğini de sözlerine ekledi.
Dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan ile nükleer faaliyetleri konusunda Batılı hükümetlerle güçlü bir anlaşmazlığa düşen İran arasındaki yumuşama, on yıllardır çalkantılarla karakterize edilen bir bölgedeki ilişkileri yeniden şekillendirme potansiyeline sahip.
İki ülke Yemen, Suriye, Lübnan ve Irak gibi sıcak bölgelerde rakip tarafları destekliyor.
Körfez ülkeleri Riyad'a yönelik 2016'daki büyükelçilik eyleminden sonra Tahran'la olan bağlarını azaltmış olsa da yakın zamanda Kuveyt ve BAE'de normalleşme yolundaydı.
İran geçen hafta Suudi Arabistan ile yapılan anlaşmanın ardından Bahreyn ile ilişkilerin yeniden kurulmasını memnuniyetle karşılayacağını söyledi.
Geçmişte Bahreyn, İran'ı Manama hükümetini devirmek için Sünnilerin yönettiği krallıkta Şii liderliğindeki bir ayaklanmayı desteklemekle suçlamıştı. Tahran ise bunu reddediyor.
Eylül ayında İran, altı yıllık bir aradan sonra bir BAE büyükelçisini karşıladı ve bir ay önce Kuveyt'in 2016'dan bu yana Tahran'a ilk büyükelçisini gönderdiğini söyledi.
İran'ın üst düzey güvenlik yetkilisi Ali Şamkani, Perşembe günü Abu Dabi'de Emirlik Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid El Nahyan ile görüşmüştü.
Tüm bu gelişmeler bölgedeki ilişkilerin tamamen değiştiğini gösteriyor.
Kaynak: Daily Ummah
